Για την γυναίκα....

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

«Η γυνή σου αίδεισθω σε μάλλον και μη φοβείσθω,

ου γαρ θεράπαιναν ειλήφας αυτήν αλλά κοινωνόν του βίου»

«Η γυναίκα σου να σε σέβεται πρέπει και όχι να σε φοβάται,

διότι δεν την πήρες για υπηρέτρια αλλά για σύντροφο στην ζωή».

ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ

«Επεί ος τις ανήρ αγαθός και εχέφρων την αυτού (άλοχον) φιλέει και κήδεται».                                «Γιατί ο άντρας ο γενναίος και μυαλωμένος την γυναίκα του αγαπά και φροντίζει».

ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ (Ι, 341-342)

ΚΑΠΩΣ ΕΤΣΙ ΟΜΩΣ ΤΗΝ ΒΛΕΠΟΥΝ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

«Γενικά η γυναίκα είναι ένα σκουλήκι που σέρνεται, η κόρη του ψεύδους, ο εχθρός της ειρήνης. Ο κατάλογος των αμαρτημάτων και των αδυναμιών της είναι ατελείωτος: είναι ελαφρόμυαλη, φλύαρη και ακόλαστη. Πάνω απ’ όλα είναι παθιασμένη με την πολυτέλεια και τις δαπάνες. Φορτώνεται με κοσμήματα, πουδράρει το πρόσωπό της, βάφει τα μάγουλά της με κοκκινάδι, βάζει μυρουδικά στα ρούχα της και έτσι γίνεται θανάσιμη παγίδα για τον εκμαυλισμό των νέων μέσω όλων των αισθήσεων. Όσος και αν είναι ο πλούτος, δεν επαρκεί για να ικανοποιήσει την γυναικεία επιθυμία. Μέρα και νύχτα η γυναίκα δεν σκέφτεται τίποτε άλλο παρά το χρυσάφι και τα πολύτιμα πετράδια, τα υφάσματα και τα κεντήματα, τις κρέμες και τα αρώματα.  Αν δεν υπήρχε η σεξουαλική επιθυμία, κανένας άντρας με τα σωστά του δεν θα ήθελε να μοιράζεται το σπίτι του με μια γυναίκα και να υφίσταται τις επακόλουθες ζημιές, παρά τις οικιακές εργασίες που εκτελεί. Γι’ αυτό το λόγο ο Θεός, γνωρίζοντας την ελεεινή της φύση, την προίκισε με το όπλο της σεξουαλικότητας…” 

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΧΟΝΤΑΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥΣ ΣΥΝΕΙΣΑΚΤΟΥΣ)

“…Η συγκατοίκηση (με γυναίκα) δεν νομιμοποιείται για κανέναν άλλο λόγο, παρά για εκείνον του έρωτα και του πόθου. Βγάλτα αυτά και αναιρείται και ο λόγος της συγκατοικήσεως. Γιατί ποιος θα έκανε αυτήν την επιλογή, άνδρας ων, χωρίς να υπάρχει κάποια ανάγκη ώστε να ανέχεται την γυναικεία ασέλγεια και ακολασία και τα άλλα ελαττώματα αυτού του σιναφιού; Γι’ αυτό και ο Θεός εξ’ αρχής (Παλιά Διαθήκη) όπλισε την γυναίκα με αυτήν την δύναμη (να θέλγει) γνωρίζοντας πως θα γινόταν  πολύ ευκαταφρόνητη αν δεν επιβαλλόταν αυτή η αρχή και κανείς δεν θα διάλεγε να συνοικήσει μαζί της χωρίς να διακατέχεται από σεξουαλική επιθυμία. Γιατί αν και οι (γυναίκες) καλύπτουν μια τόσο μεγάλη ανάγκη  και όπως φαίνεται έχουν και άλλες χρησιμότητες – γιατί και παιδιά γεννούν και τις οικιακές εργασίες κάνουν και πολλά περισσότερα– αν λοιπόν και τόσες υπηρεσίες προσφέροντας καταφρονήθηκαν από εσάς τους άνδρες και εκδιώχθηκαν από τις οικίες σας μπλέκοντάς σας σε τόσες ντροπές, τι θα τις θέλατε αν δεν υπήρχε ο σεξουαλικός πόθος;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ – “ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΧΟΝΤΑΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥΣ ΣΥΝΕΙΣΑΚΤΟΥΣ”, MIGNE 47. 

“…Τότε λοιπόν έχτισε (Ο Γιαχβέ) και την γυναίκα, τιμώντας και πάλι τον άνδρα και φανερώνοντας ότι  δημιουργήθηκε γι΄αυτόν, όπως λέει και ο Παύλος (Σαούλ). Γιατί δεν πλάστηκε ο άνδρας για την γυναίκα, αλλά η γυναίκα για τον άνδρα…” 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ – “ΛΟΓΟΣ ΠΑΡΑΙΝΕΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΣΤΑΓΕΙΡΙΟΝ ΑΣΚΗΤΗΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝΤΑ”, MIGNE 47. 

«Οι γυναίκες, όταν υποτάξουν κάποιον στην εξουσία τους, τον καθιστούν ευκολοκυρίευτο από τον Διά-βολο, περισσότερο απρόσεκτο, ζωηρότερο, αδιάντροπο, ανόητο, οξύθυμο, θρασύ, ενοχλητικό, ταπεινό, ανελεύθερο, δουλοπρεπή, αυθάδη, φλύαρο και με μία λέξη, όλα τα γυναικεία ελαττώματα, τα οποία έχουν αυτές, τα αποτυπώνουν στην ψυχή του. Είναι λοιπόν αδύνατον εκείνος ο οποίος βρίσκεται διαρκώς μαζί με γυναίκες με τόση συμπάθεια και μεγαλώνει μα την συναναστροφή τους, να μην γίνει αγύρτης και αργόσχολος και μηδαμινός. Κι αν λέει κάτι, όλα θα είναι λόγια των αργαλειών και των μαλλιών, επειδή η γλώσσα του θα έχει μολυνθεί από το είδος των γυναικείων λόγων. Και αν κάνει κάτι, το κάνει με πολλή δουλοπρέπεια, επειδή βρίσκεται μακριά από την ελευθερία, η οποία αρμόζει στους Χριστιανούς και για κανένα σπουδαίο κατόρθωμα δεν είναι χρήσιμος».
ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ – “ΛΟΓΟΣ Δ΄, ΠΕΡΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΩΦΡΟΣΥΝΗΣ“, MIGNE 63. 

«Από γυναικός αρχή αμαρτίας και δι’ αυτήν αποθνήσκομεν πάντες».

ΣΟΦΕΙΑ ΣΕΙΡΑΧ ΚΕ’24

«Από γαρ γυναικός, φησίν, αρχή αμαρτίας και δι ‘ αυτήν αποθνήσκομεν πάντες».

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (ΠΕΡΙ ΠΑΡΘΕΝΙΑΣ 46, 9-10)

«Καλόν ανθρώπω γυναικός μη άπτεσθαι. Δια τούτο και οι μαθητές προς τον κύριον είπον: Ει ούτως εστίν η αιτία του ανθρώπου μετά της γυναικός, ου συμφέρει γαμήσαι».

ΠΑΥΛΟΣ – ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ (7, 1-2) & ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (ΠΕΡΙ ΠΑΡΘΕΝΙΑΣ 32, 40-43)

«Κάθε φορά που βλέπετε ιερωμένο να αγκαλιάζει την γυναίκα σας, προστάζει το Κανονικό Δίκαιο, πρέπει να θεωρήσετε ότι το κάνει για να την ευλογήσει».

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΑ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ (I & VIII)

«Τρία τα ακόρεστα, η κόλαση, η γη και τι αιδοίο της γυναίκας». 

ΣΟΛΟΜΩΝΤΑΣ

«Με τις γυναίκες δεν είναι ασφαλές ούτε από κοινού ν’ αποφασίζει κανείς».

ΜΕΓΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ (Α’ ΠΕΡΙ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΑΣ)

«Η γυναίκα δεν έχει την άδεια να αφήνει τον άνδρα της, αλλά, κι αν δέρνει αυτήν εκείνος, πρέπει να υπομένει και όχι να χωρίζεται, κι αν την προίκα της ξοδεύει, κι αν σε άλλες γυναίκες πορνεύει, αυτή πρέπει να καρτερεί. Ώστε η μεν γυναίκα, η αφήσασα τον άνδρα της , μοιχαλίς είναι αν πάρει άλλον, ο δε αφεθείς αυτός άνδρας, αν πάρει άλλη, συγχωρείται».

ΠΗΔΑΛΙΟΝ, ΚΑΝΩΝ Θ’

«Η γυναίκα πρέπει να υποφέρει τον άνδρα, κάν υβρίζει, καν δέρνει αυτήν, καν εξοδεύει την προίκα της, καν ό,τι άλλο τής κάμει.»

ΠΗΔΑΛΙΟΝ, ΚΑΝΩΝ ΜΗ΄

Η θέση της γυναίκας στο χριστιανικό μεσαίωνα

Στην Παλαιά Διαθήκη η γυναίκα θεωρείται κατώτερο ον κι υπαίτια για όλα τα κακά της ανθρωπότητας. Η εβραϊκή αυτή αντίληψη πέρασε και στην Καινή Διαθήκη, αλλά και σε όλη τη χριστιανική διδασκαλία καλλιεργώντας την αντίληψη, ότι η γυναίκα ήταν υπεύθυνη για όλους τους πειρασμούς, που έστελνε ο Σατανάς και πως η θέση της στην κοινωνία προοριζόταν μόνο για την διαιώνιση του είδους. Όπως στο βυζάντιο έτσι κι επί τουρκοκρατίας η γυναίκα δεν είχε δικαιώματα, παρά μόνον καθήκοντα:

     

- Δεν επιτρεπόταν να βγαίνει από το σπίτι. Άν το σπίτι είχε παράθυρα προς τον δρόμο τα παντζούρια τους ήταν πάντοτε κλειστά.

     

- Οι γυναίκες των λαϊκών τάξεων πήγαιναν στα αμπέλια και στα χωράφια, ο ήλιος όμως δεν τις έβλεπε στο δρόμο γιατί ξημερώματα πήγαιναν για τη δουλειά και νύκτα γύριζαν σπίτι.

     

-  Στους ναούς υπήρχε ο γυναικωνίτης κατ΄ αντιγραφή των συναγωγών.

     

- Αν κάποια γυναίκα τολμούσε να ντυθεί, να βαφεί και να κυκλοφορήσει έξω -σε κάποια γιορτή ή πανηγύρι- αντιμετώπιζε την κατακραυγή των τοπικών ιεραρχών και της κοινωνίας.

     

- Στην αυτοκρατορία επικρατούσε η κλειστή (σπιτική) οικονομία, γι΄ αυτό το δημοτικό τραγούδι έλεγε για τη γυναίκα: «Να ξερει ρόκα κι αργαλειό, να ξέρει να υφαίνει, να ξέρει και το κέντημα, να ξέρει να κεντάει». 

     

- Επειδή οι γαμπροί ζητούσαν μεγάλη προίκα πολλά πτωχά κορίτσια έμεναν ανύπαντα.

     

- Στις αγροτικές περιοχές της Στερεάς, της Ηπείρου και της Θεσσαλίας ο ξυλοδαρμός των γυναικών από τους άντρες τους ήταν σύνηθες φαινόμενο, ενώ σε ορισμένες περιοχές έφτασε να θεωρείται και δείγμα αγάπης∙ υπήρχε μάλιστα και η παροιμία: «Δεν μ΄ αγαπά ο άντρας μου γιατί δεν μ΄ εματσούκωσε».

«…και δός τη παιδίσκη ταύτη (εννοεί τη νύφη) εν πάσιν υποταγήναι(νάτο πάλι το επίμαχο ρήμα) τω ανδρί και τον δούλο σου τούτον είναι εις την κεφαλήν της γυναικός (ένας τρόπος να πει περιφραστικά το ίδιο πράγμα), όπως βιώσωσι κατά το θέλημά σου. Ευλόγησον αυτούς, Κύριε ο Θεός Ημών, ως ευλογήσας τον Αβραάμ και την Σάρραν. Ευλόγησον αυτούς, Κύριε ο Θεός Ημών, ως ευλογήσας τον Ισαάκ και την Ρεβέκκαν. Ευλόγησον αυτούς, Κύριε ο Θεός Ημών, ως ευλογήσας τον Ιακώβ και πάντας τους πατριάρχας. Ευλόγησον αυτούς, Κύριε ο Θεός Ημών, ως ευλογήσας τον Ιωσήφ και την Ασυνέθ. Ευλόγησον αυτούς, Κύριε ο Θεός Ημών, ως ευλογήσας τον Ιωακείμ και την Άνναν. Ευλόγησον αυτούς, Κύριε ο Θεός Ημών, ως ευλογήσας τον Ζαχαρίαν και Ελισάβετ. Διαφύλαξον αυτούς, Κύριε ο Θεός ημών, ως διεφύλαξας τον Νώε εν τη κιβωτώ. Διαφύλαξον αυτούς, Κύριε ο Θεός ημών, ως διεφύλαξας τον Ιωνάν εν τη κοιλία του κήτους…Μνημόνευσον αυτών, Κύριε ο Θεός ημών, ως εμνημόνευσας του Ενώχ, του Σήμ, του Ηλία…». Αυτή είναι η «ευχή», που παίρνουν οι ρωμιοί από τον ορθόδοξο ιερέα. Σε τι διαφέρει από μια ευχή πού δίδεται σε μιά συναγωγή; Όλα τα ονόματα είναι εβραϊκά.

     

Λίγο πιο κάτω οι «ευχές» όταν γίνεται το <μυστήριο> του γάμου, συνεχίζονται: «Και συ, Νύμφη, μεγαλύνθητι ως η Σάρρα (που την πούλησε δυό φορές ο σύζυγός της Αβραάμ) και ευφράνθητι ως η Ρεβέκκα (που συνωμότησε εναντίον του συζύγου της ώστε να λάβει την ευχή των πρωτοτοκίων ο αγαπημένος της γιός Ιακώβ) και πληθύνθητι ως η Ραχήλ (που έκλεψε τα είδωλα του πατέρα της) ευφραινομένη τω ιδίω ανδρί (που μοιραζόταν το κρεβάτι του συζύγου της με την ίδια της την αδελφή και μερικές ακόμα δούλες)…».

     

Ο διαχωρισμός των δύο φύλων κατά τις ώρες της λατρείας εισήχθη στη λατρεία από τα πρώτα κιόλας χρόνια και επίδραση σ΄ αυτό είχε η ίδια επικράτηση στις ιουδαϊκές συναγωγές

(ΦΙΛΩΝ, ΠΕΡΙ ΒΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΥ 3).